Δουνκέρκη

(Dunkerque). Πόλη (70.689 κάτ. το 2002) της βόρειας Γαλλίας που ανήκει στον νομό Νορ (5.742 τ. χλμ., 2.562.476 κάτ.). Βρίσκεται κοντά στον πορθμό του Καλέ, στα σύνορα με το Βέλγιο. Αποτελεί ένα από τα κυριότερα λιμάνια της Βόρειας θάλασσας (απ’ όπου γίνεται κυρίως διακίνηση ορυκτών και υδρογονανθράκων), το οποίο συνδέεται με την ενδοχώρα με πυκνό οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο και ευνοείται από τη γειτνίασή του με πολυάριθμα βιομηχανικά κέντρα του Βελγίου και της Μεγάλης Βρετανίας. Είναι επίσης αλιευτικό κέντρο με πολυάριθμες βιομηχανίες (διυλιστήρια πετρελαίου, ναυπηγεία, υφαντουργεία, εργοστάσια χαλυβουργίας), που βρίσκονται κατά το μεγαλύτερο μέρος στα προάστια Ροζενταέλ στα Α, Σεν-Πολ-σιρ-Μερ στα Δ και Κουντεκέρκ-Μπρανς στα Ν. Ιστορία. Η Δ. ιδρύθηκε από τον άγιο Ελίγιο, ο οποίος κατά τον 7o αι. έχτισε μία εκκλησία στις θίνες (αμμόλοφους) του Σεν Ζιλ. Από την τοποθεσία αυτή προήλθε και η ονομασία της πόλης (dune + Kerke = εκκλησία των θινών). Η Δ. πολύ γρήγορα απέκτησε μεγάλη στρατηγική σημασία. Κατά τον 17o και τον 18o αι. αποτέλεσε το μήλο της έριδος ανάμεσα στους κομήτες της Φλάνδρας, τους δούκες της Βουργουνδίας και τους βασιλικούς οίκους της Αυστρίας και της Ισπανίας, ενώ υπήρξε και κέντρο αξιομνημόνευτων γεγονότων. Σε όλο αυτό το διάστημα πολιορκήθηκε τέσσερις φορές. Το 1646 ο πρίγκιπας Κοντέ την απέσπασε από τους Ισπανούς και η Δ. περιήλθε στη γαλλική κυριαρχία. Λίγα χρόνια αργότερα όμως (1652), ύστερα από πολιορκία που διήρκεσε 39 ημέρες, οι Ισπανοί ανακατέλαβαν τη Δ. Ο στρατηγός Τιρέν επανέκτησε την πόλη το 1658 για λογαριασμό των Γάλλων, αλλά την παραχώρησε στους Άγγλους, συμμάχους τότε της Γαλλίας. Τέσσερα χρόνια αργότερα (1662), ο Κάρολος Β’ Στιούαρτ παραχώρησε τη Δ. με χρηματικό αντάλλαγμα στον Λουδοβίκο ΙΔ’, ο οποίος ανέθεσε στον στρατάρχη Βομπάν την κατασκευή των περίφημων οχυρωματικών έργων της πόλης. Οι Άγγλοι επέβαλαν πολλές φορές την κατεδάφιση των τειχών – το 1713, το 1748 και το 1763. Παρ’ όλα αυτά η Δ. προέβαλε σθεναρή αντίσταση στον δούκα του Γιορκ το 1793, αναγκάζοντάς τον να λύσει την πολιορκία. Η Δ. υπήρξε στρατιωτικό κέντρο μεγάλης σπουδαιότητας κατά τον 19o αι. και βομβαρδίστηκε επανειλημμένα από τους Γερμανούς στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο (1914-18). Κατά τον B’ Παγκόσμιο πόλεμο, από τις 25 Μαΐου έως τις 3 Ιουνίου 1940, στην πόλη πραγματοποιήθηκε η περίφημη αποχώρηση της Δ. Όταν οι χιτλερικές στρατιές, διασπώντας τις συμμαχικές γραμμές στον Μόσα, κατέλαβαν τη Βουλόνη και το Καλέ, τα αγγλογαλλικά στρατεύματα που είχαν αποκλειστεί δεν είχαν άλλη διέξοδο παρά μόνο να προσπαθήσουν να επιβιβαστούν στο μοναδικό ελεύθερο ακόμα λιμάνι, τη Δ. Η μαζική επέμβαση της αγγλικής πολεμικής αεροπορίας και του πολεμικού και εμπορικού ναυτικού, εκτός από τα πολυάριθμα μικρά ιδιωτικά σκάφη, συνέβαλε στο να καταφέρουν να αποχωρήσουν σώοι 250.000 Άγγλοι και 112.000 Γάλλοι. Αεροφωτογραφία των λιμενικών εγκαταστάσεων της Δουνκέρκης. Σε εξαίρετη θέση στη Βόρεια θάλασσα, κοντά σε σημαντικά βιομηχανικά κέντρα, η πόλη είναι το τρίτο σε σπουδαιότητα λιμάνι της Γαλλίας. Εγκατάσταση με ανεμογεννήτριες στη Δουνκέρκη (φωτ. ΑΠΕ).